Thuyết gắn bó trong tình yêu là gì?
Trong tình yêu, mỗi người có một cách gắn bó và kết nối cảm xúc khác nhau. Những trải nghiệm từ thời thơ ấu có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta yêu, tin tưởng và duy trì các mối quan hệ. Thuyết gắn bó (Attachment Theory) do nhà tâm lý học John Bowlby phát triển, giúp giải thích cách con người hình thành mối quan hệ thân mật. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu về các kiểu gắn bó trong tình yêu và cách chúng tác động đến các mối quan hệ.
Thuyết gắn bó là gì?
Thuyết gắn bó (attachment theory), được giới thiệu lần đầu tiên bởi nhà tâm lý học người Anh John Bowlby, là một thuyết tâm lý học giải thích sự gắn bó về mặt cảm xúc trong các mối quan hệ của con người, đặc biệt là những mối quan hệ lâu dài. Thuyết này áp dụng cho cả mối quan hệ giữa bố mẹ/người nuôi dưỡng và con cái, lẫn mối quan hệ giữa các cặp đôi hay bạn đời.
Thuyết gắn bó cho rằng cách một người kết nối với người khác trong các mối quan hệ thân mật bắt nguồn từ cách họ được nuôi dưỡng trong thời thơ ấu. Những trải nghiệm với cha mẹ hoặc người chăm sóc chính có thể ảnh hưởng đến cách một người hình thành và duy trì mối quan hệ yêu đương.
Bốn kiểu gắn bó trong tình yêu
Các nhà tâm lý học đã phân loại các kiểu gắn bó trong tình yêu thành bốn nhóm chính:
1. Kiểu gắn bó an toàn (Secure Attachment)
- Những người có kiểu gắn bó an toàn thường có sự tự tin và thoải mái trong các mối quan hệ.
- Họ dễ dàng thể hiện tình cảm, tin tưởng vào đối tác và biết cách duy trì sự cân bằng giữa tình yêu và không gian cá nhân.
- Những người này thường có tuổi thơ được yêu thương, chăm sóc đầy đủ và nhất quán.
2. Kiểu gắn bó lo âu (Anxious Attachment)
- Những người có kiểu gắn bó lo âu thường cảm thấy bất an, sợ bị bỏ rơi và luôn tìm kiếm sự xác nhận từ đối tác.
- Họ có xu hướng quá phụ thuộc vào tình cảm của đối phương và dễ rơi vào trạng thái căng thẳng khi không nhận được sự quan tâm mong muốn.
- Kiểu gắn bó này thường xuất hiện ở những người có tuổi thơ không ổn định, khi cha mẹ thiếu nhất quán trong việc thể hiện tình cảm.
3. Kiểu gắn bó né tránh (Avoidant Attachment)
- Những người có kiểu gắn bó né tránh thường giữ khoảng cách trong mối quan hệ, không dễ dàng thể hiện cảm xúc.
- Họ có xu hướng tránh sự thân mật quá mức và không muốn dựa dẫm vào ai.
- Nguyên nhân thường bắt nguồn từ tuổi thơ bị bỏ bê hoặc không được khuyến khích thể hiện cảm xúc.
4. Kiểu gắn bó lo âu - né tránh (Fearful-Avoidant Attachment)
- Đây là sự kết hợp giữa kiểu gắn bó lo âu và né tránh.
- Những người có kiểu gắn bó này vừa khao khát sự gần gũi nhưng lại sợ bị tổn thương, dẫn đến sự bối rối và xung đột nội tâm trong tình yêu.
- Kiểu này thường xuất phát từ những trải nghiệm tiêu cực hoặc tổn thương trong quá khứ.
Làm thế nào để cải thiện kiểu gắn bó trong tình yêu?
Nếu bạn không có kiểu gắn bó an toàn, bạn có xu hướng mong đợi đối tác đáp ứng một nhu cầu cảm xúc mà bản thân bạn chưa thể tự đáp ứng. Vì vậy, chìa khóa là học cách tự đáp ứng nhu cầu đó, thay vì phụ thuộc vào người khác.
Ví dụ: Nếu bạn có kiểu gắn bó lo âu và luôn tìm kiếm sự trấn an từ đối tác, thì việc cải thiện sự tự tin và lòng tự trọng có thể giúp ích. Hoặc nếu bạn luôn muốn ở bên đối phương, hãy thử tự nhắc nhở rằng bạn hoàn toàn có thể tự xoay sở một mình.
Bạn cũng có thể tập thay đổi thói quen và nhận thức của mình bằng cách thử những điều sau:
- Hiểu rõ bản thân: Nhận diện kiểu gắn bó của mình để có thể điều chỉnh hành vi trong các mối quan hệ.
- Giao tiếp cởi mở: Học cách trò chuyện và chia sẻ cảm xúc với đối tác một cách chân thành.
- Xây dựng sự tự tin: Học cách yêu bản thân, tự lập và không phụ thuộc quá mức vào đối phương.
- Trị liệu tâm lý: Nếu cảm thấy khó thay đổi, việc tìm đến chuyên gia tâm lý có thể giúp bạn cải thiện vấn đề gắn bó.
Hi vọng thông qua bài viết này, bạn đã có thể hiểu thêm về thuyết gắn bó, về cách bản thân và đối phương phản ứng trong tình yêu để có thể xây dựng mối quan hệ lành mạnh, bền vững hơn.
Xem thêm các bài viết khác:
Để mua các sản phẩm của Euforia, các bạn đặt hàng trực tiếp trên website, liên hệ thông qua hotline, inbox fanpage hoặc Instagram.
- Hotline: 0903 054 382
- Website: euforia.vn
- Instagram: euforia_vn
- Fanpage: Euforia Vietnam